علائم کمبود ویتامین b6 و بهترین منابع تامین آن

ویتامین ب6 که با نام پیریدوکسین نیز شناخته می شود در فعالیت های زیستی بدن افراد نقش مهمی ایفا می کند. فعالیت های مفید روزانه ما انسان ها نظیر حرکت، صرف انرژی، حافظه و جریان هروز خون در بدن به وجود ویتامین ب6 وابسته است. به همین دلیل کمبود این ویتامین علائم بسیاری در بدن فرد بر جای می گذارد. این علائم اکثرا موقتی هستند زیرا با مواد غذایی پروتئینی و غیره قابل رفع شدن هستند.

سلامت دستگاه عصبی، تنظیم قند خون، تسکین و التیام دردها، ساخت هموگلوبین ( که اکسیژن را به کمک گلبول قرمز در بدن پخش می کند) بهبود حالات روحی و روانی و ساخت پادتن هایی که از بدن محافظت می کنند؛ مرهون وجود ویتامین b6 در بدن است. 

پیشگیری از کمبود ویتامین b6

در نقاطی از دنیا که مردم کالری کافی دریافت می کنند و در آنها مشکل سوء تغذیه وجود ندارد، کمبود ویتامین ب6 به ندرت مشاهده می شود که کشورهای غربی از این دسته هستند.

میزان مناسب مصرف ویتامین b6  برای بزرگسالان زیر 50 سال 1٫3 میلی گرم در روز است. معمولا این مقدار از این ویتامین با رژِیم غذایی طبیعی و دریافت کالری کافی تأمین می شود. متخصصین تغذیه معتقدند پس از 50 سالگی مقدار دریافت این ویتامین برای بهره مندی از تمام فوایدش باید افزایش یابد و  به 1٫7 میلی گرم در روز برسد. عدم رعایت این موضوع موجب می شود افراد سالخورده بیش از دیگران در معرض کمبود ویتامین b6 قرار داشته باشند. به هیمن دلیل افراد مسن در صورت از دست دادن اشتها، کم شدن غذای مصرفی ، کاهش وزن و مشکلات ناشی از سوء جذب مواد مغذی برای بررسی کمبود ویتامین ب6 باید به پزشک مراجعه کنند.

علائم کمبود ویتامین B6

• کمبود ویتامین b6 در بلند مدت موجب بروز مشکلات و اختلالات زیر می شود:

• کمبود انرژی یا خستگی دائمی
• بدتر شدن علائم سندروم پیش از قاعدگی
• شدت یافتن علائم آنمی (کم خونی)
• تغییرات منفی در خلق و خو مانند کج خلقی، اضطراب و افسردگی
• کنفوزیون که نوعی حالت گیجی و کاهش هشیاری است
• دردهای عضلانی شدید
• احتمال بروز بیماری های قلبی و روماتیسمی
• خطر ایجاد آلزایمر و شکل های دیگری از زوال عقل در افراد مسن
• عدم عملکرد درست سیستم عصبی که منجر به اختلالات عصبی مانند: میگرن، تشنج، درد مزمن و اختلالات روحی مانند افسردگی

فواید ویتامینb6  برای سلامتی

سلامتی رگ های خونی: ویتامین ب6 یا پیریدوکسین برای تنظیم ترکیبی به نام "هموسیستئین" در خون ضروری است. هموسیستئین نوعی آمینه اسید می باشد که با مصرف غذاهای پروتئینی به ویژه انواع گوشت به دست می آید. بالا بودن مقدار هموسیستئین در خون می تواند موجب بروز التهابات، بیماری های رگ های خونی، پیشرفت بیماری های قلبی، و در نهایت حملات قلبی در فرد شود. ویتامین  ب6 قادر است مشکل هموسیستئین بالای بدن را درمان کرده و در درمان آسیب های وارده به رگ های خونی نیز مؤثر باشد. در صورت پایین بودن ویتامین b6 در بدن، هموسیستئین تولید شده به لایه پوششی رگ های خونی آسیب وارد می کند. این امر ممکن است باعث تولید پلاک های خطرناک و در نتیجه سبب حملات قلبی و سکته های مغزی شود.

فشارخون بالا و کلسترول از عوامل ایجاد سکته های قلبی و مغزی است با مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین ب6 قابل مهار هستند زیرا این ویتامین در کنترل فشار خون و کلسترول بسیار مؤثر است.

کمک به عملکرد مغز: بالا بودن هموسیستئین در خون علاوه بر صدمه هایی که به سلامت قلب وارد می کند، می تواند به نورون های دستگاه عصبی مرکزی هم آسیب بزند. کنترل سطح هموسیستئین در خون یکی از کارهای بسیار مفیدی است که ویتامین ب6 به عملکرد و رشد مغز می کند. بر اساس تحقیقات انجام شده کمبود ویتامین B 6 می تواند عملکرد حافظه را تغییر بدهد و منجر به بروز اختلالات شناختی، بیماری آلزایمر و زوال عقل ناشی از افزایش سن در افراد شود.

ویتامین b6 در تولید هورمون سروتونین که به عنوان هورمون شادی شناخته می شوند و به بهبود حال روحی، مانع از افسردگی، افزایش انرژی و تمرکز کمک می کند نقش مهمی دارد. کمبود هورمون سروتونین در کودکان باعث بروز برخی اختلالات رفتاری مانند اختلال کم توجهی و بیش فعالی می شود. مصرف ویتامین b6 در کودکانی که دچار اختلالات یادگیری و رفتاری هستند، می تواند مثمر ثمر باشد.

کمک به درمان کم خونی( آنمی): کم خونی در نتیجه کاهش گلبول های قرمز در بدن رخ می دهد که خستگی دائمی و درد از علائم اولیه آن هستند. ویتامین b6 برای ساخت هموگلوبین در خون ضروری است تا مانع از کم خونی در بدن شود.

کمک به سلامت چشم: دریافت ویتامین b6 از مواد غذایی به همراه سایر ویتامین ها مانند فولات یا همان اسید فولیک که هر دو در انواع گوشت ها موجود هستند، در پیشگیری از اختلالات چشم و از دست دادن بینایی بسیار مؤثر است. ویتامین ب6 می تواند شروع بسیاری از بیماری های چشم مانند دژنراسیون ماکولا را به تأخیر بیندازد. این بیماری از شایع ترین علل کوری دائمی در سنین بالا در سراسر دنیاست.

پیشگیری یا بهبود بیماری روماتیسم مفصلی: کمبود ویتامین b6 می تواند علائم روماتیسم مفصلی مانند درد را تشدید کند. اشخاصی که به بیماری روماتیسم مفصلی مبتلا هستند بیشتر از افراد عادی به ویتامین b6 نیاز دارند. دلیل این امر دردهای عضلانی و مفصلی ناشی از التهابات مزمن است. ویتامین B6 در کنترل دردهای عضلانی و مفاصل ناشی از التهاب مفصل مفید است.

تسکین علائم سندروم پیش از قاعدگی: ویتامین b6 به خاطر تأثیری که بر روی پیام رسان های کنترل درد در مغز دارد، در کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی مؤثر است و با بدردهای سینه، حالت تهوع، گرفتگی عضلات، خستگی، سردرد و حتی جوش هایی که پیش از قاعدگی به وجود می آیند، مقابله می کند.

رفع ویار بارداری با ویتامین ب6: مصرف مکمل های ویتامین b6 باعث کاهش تهوع بارداری می شود که بهتر است از منابع غذایی تامین شود تا سلامت جنین به خطر نیفتد.

کمک به درمان آسم: طبق پژوهش های انجام گرفته تأثیر مثبت ویتامین b6 در کاهش حملات آسم غیرقابل انکار است. این ماده مغذی به کاهش خس خس سینه ناشی از حملات آسم کمک می کند. و از شدت و دفعات تکرار حملات آسم کم می کند.

جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه:  مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین b6 در پیشگیری و درمان سنگ کلیه مؤثر است.

کمک به تنظیم چرخه خواب:هورمون ملاتونین مسدول تنظیم ساعت زیستی بدن است و ویتامین  ب 6به بدن کمک می کند هورمون ملاتونین بسازد.

مواد غذایی سرشار از ویتامین ب6

گوشت

سینه مرغ، سینه بوقلمون، گوشت گوساله و گوشت چرخکرده از منابع بسیار غنی از ویتامین B6 هستند. سینه ی مرغ کباب شده، دارای 0,64 میلی گرم B6 و همان مقدار از سینه ی بوقلمون دارای 0,54 میلی گرم B6 است.

ماهی

ماهی کاد، ماهی آزاد، هالیبوت، ماهی قزل آلا و ماهی تن از ماهی های حاوی سطوح بالای ویتامین B6 هستند.

سبزیجات و میوه

سیب زمینی پخته، نخود سبز، سیب زمینی شیرین، کلم بروکلی، مارچوبه و شلغم، از منابع بسیار خوب ویتامین B6 هستند.

آجیل و دانه ها

بادام زمینی، دانه های آفتابگردان و  فندق، از منابع خوب  ویتامین B6 است

حبوبات

نخود، عدس و سویا از حبوبات و دانه های غنی از B6 هستند.